“In maart 1917 was de schilder Dirk Filarski (1885-1964) te vinden aan het Vierwoudstedenmeer. Met het afnemen van de barre koude leek het of ook de immense strakheid zijn schilderijen verliet. Er kwam weer ruimte voor het ritme van het land. Bomen kregen hun takken terug, de hellingen hun golvende glooiingen. Een voorbeeld hiervan is het schilderij dat de naam van een dorp kreeg: ‘Rütli’. In breedgeborstelde wulpse banen liet hij met grof penseel en paletmes zien dat de aarde haar winterkleed had afgeschud. Ook was de kleur op zijn palet weergekeerd. Maar de ijzige koude weerspiegelde zich nog in het kleine bergmeer.
‘Een woesteling met kleuren’ werd de schilder wel eens genoemd. En zo toonde hij zich ook in het werk met de titel ‘De vlakte van Bauen’ uit 1917. Het is veel te zwierig en in brede golvende kleurbanen geschilderd om bij Sankt Moritz, waar hij eerder schilderde, te zijn ontstaan. Het moet dus gelokaliseerd worden aan het Vierwoudstedenmeer. Daar ligt ook het kleine dorpje Bauen. Duidelijker dan ooit laat Filarski zien een begenadigd colorist te zijn, een schilder die weet wat hij kan. Elke aarzeling is hem vreemd. Het werk zal bij ’In de Kunst’ als volgt worden besproken: ‘Zie de zonbeschenen vlakte van Bauen met de bootjes en de hooischelven, klein tegen de achtergrond-vormende bergen’.
Toch draagt dit schilderij een klein raadsel in zich. Filarski werkte zoals eerder gezegd van half maart tot eind april 1917 aan eerder genoemd meer. Hij klaagde op een kaart aan zijn gastvrouw Lien Ebels dat daar nog altijd sneeuw lag en dat het er bitterkoud was. Dat was in maart 1917. Hoe kan hij zo’n evident ‘najaarsschilderij’, met kale boompjes en de laatste hooioppers op het land, tegen een achtergrond van rijk gekleurde bergen met alleen daar sneeuw waar hij eeuwig thuis hoort, in het voorjaar hebben geschilderd? Er heerst daar wel een landklimaat maar zo snel zal het gras daar ook weer niet groeien. Al zette Filarski in zijn artistieke vrijheid de oppertjes daar wel sneller neer dan de boer!”
Uit: Renée Smithuys, D.H.W. Filarski. Zwervend schilder van de Bergense School. Uitgeverij Terra Lannoo BV, Warnsveld 2005
Afb.: 'De Vlakte van Bauen' (1917)
Over Dirk Filarski: https://nl.wikipedia.org/wiki/Dirk_Filarski
Geen opmerkingen:
Een reactie posten