22-07-2020

Aldus de schrijver (74)


"Toen het schilderij ‘Eskalation’ van Markus Lüpertz gemaakt werd, in 1973, was er onder Duitse kunstenaars van die signatuur veel sprake van methode. Ze werkten op een dubbelzinnig soort semi-figuratieve manier, niet alleen Lüpertz maar ook A.R. Penck of Georg Baselitz.
(…) Later zijn kunstenaars het principe van platte vormen over elkaar, met hun ritme van heldere contouren, in nog strakkere versies gaan schilderen: Fernand Léger bijvoorbeeld, wiens ‘Accordéon’ een mooie, architectonische stevigheid heeft. Uit die klassiek-moderne kunst komt het motief van Lüpertz vandaan - vervolgens heeft hij het in het Duits vertaald. Het handschrift en de penseelvoering in ‘Eskalation’ zijn stug. Het oppervlak is mat en korstig. Tegen de droge achtergrondkleuren zwart, groen, bruin begint de hoofdkleur geel eigenlijk nergens te stralen. Ze blijft overal gedempt. Meer dan wat ook waren het die bijna doffe kleuren die mij het meest opvielen toen ik het schilderij, in 1975, voor het eerst zag.
(…) De strenge controle die Lüpertz zich in ‘Eskalation’ heeft opgelegd is uitzonderlijk en gecalculeerd. Anders dan een compositie die zichzelf tastend opbouwt, is dit schilderij een constructie waarin in een formele regie een versie van expressief en figuratief schilderen in een methodisch keurslijf gedwongen wordt. Links in beeld is eerst het motief geschilderd, vrij en ten volle uit. Zoals dat gaat in figuratief schilderen, volgen de ruige penseelstreken de vormen die ze moeten beschrijven – rond voor het slakkenhuis, vlak voor het palet, kort geplooid voor het geblokte jasje. Vervolgens wordt het motief nog twee keer herhaald, niet precies gekopieerd maar gewoon nog eens uitgevoerd met een bijna losse onbekommerdheid en een vlotte hand."



Rudi Fuchs over het werk ‘Eskalation’ van Markus Lüpertz in Kijken. Een leesboek over kunst. Uitgeverij Ludion, Brussel 2011


Geen opmerkingen: