Over het werk van Appie Drielsma (2)

 

Zoals beeldend kunstenaar Appie Drielsma (1937-2014) samenvalt met de tijd waarin hij leeft, zo zijn zijn monumentale scheppingen ijkpunten van een cultuurhistorische traditie die aansluiten bij de persoonlijke tragiek van zijn eigen Joodse geschiedenis. Het confronteert. Anders dan in zijn figuratief-expressionistische bronzen sculpturen plaatst hij zijn betonnen en granieten tekens als iconen na de shoah, het absolute nulpunt van de geschiedenis waarin elke vorm van ongecompliceerd zijn is opgehouden te bestaan. Hoe anders de onheilspellende leegte te laten zien dan hem op te roepen in serene maten, de harmonie van massa en restvorm, waarbij het licht diepe gaten slaat.

 Wie een van deze monumenten met hun chirurgische incisies in het materiaal – zij versterken heel precies het geheel – van dichterbij aanschouwt en betreedt, ervaart in de ruimte die wordt opgeroepen uiteindelijk de plaats van ons aller lot, niet alleen die van de joodse cultuur, maar die van de hele westerse samenleving.

 Drielsma’s werken communiceren – niet alleen de kracht van het esthetische houdt ze staande, ook de sociale krachten, de lijn van de mensen met de geschiedenis. Plek en monument gaan een relatie aan, integreren in de omgeving. De geometrie van het monument, de aangebrachte ordening, het geheel van de basisvormen, de ruimtelijke, precieze organisatie van de beeldaspecten, kortom het geheel van Drielsma’s constructivistische aanpak maakt een emotie los, een van verstilling.

“Ik ben hier / of daar, of elders” luidt een dichtregel van T. S. Eliot. “In mijn einde is mijn aanvang”. Een helderheid ontstaat, een moment van harmonie tussen mens en omgeving die alles transformeert. 

De monumentale gedenktekens van Appie Drielsma stralen licht uit, ze verlichten als het ware de toeschouwer in het strak geregisseerde spel van massa en restvorm. De zich openende ruimtes roepen samenhang op, als in een tempel, ze werken in op de geest. Ze ontsluiten het voorbije, het tegenwoordige, het toekomstige.

        frb

Foto boven: Raadhuisstraat Geleen (L.), 'Arc de Triomphe' (2004) van Appie Drielsma

Over Appie Drielsma:

https://nl.wikipedia.org/wiki/Appie_Drielsma