25-06-2024

‘Sublieme momenten en het sentiment daartussen’. Over het werk van Leon Janssen (1)

 

 

Een vrouw in een bootje. Er is ook een man bij, dat verandert het geheel. Het licht dat uit de hemel valt, is helder die dag, net als het water waar het over strijkt. Langzaam daalt het licht onder water in toefjes naar de bodem van de rivier, waar het in wolkjes liggen blijft. In het bootje op het water is het stil. Het paar laat zich meedrijven. Het lijkt een zomer zonder geluiden, er sluimert iets, je weet niet wat. Het geluk dat over het geheel ligt, blijft broos, de stemming zou elk moment kunnen omslaan met het uitspreken van ook maar één woord. Er heersen dubbele gevoelens bij het paartje, of lijkt dat maar zo? In ‘landschappen en andere gevoelens’ dichtte Gerrit Kouwenaar:

Men is vandaag ontzettend onsterfelijk
het is eindelijk de echte heldere herfst
die er haast nog niet is


Misschien is het dat wel, door de dichter hier verwoord, wat Leon Janssen in zijn tempera /olieverf ‘Met boot 1995-1999’ zichtbaar probeert te maken. De man en de vrouw bevinden zich in een soort overgangssituatie, het ene is nog niet voorbij, terwijl men weet dat het andere zich al heeft aangekondigd. Voor even zweven ze in een eeuwigheid. Het kan om een kort tijdsbestek gaan, zoals in het al even spannende tafereel met een andere boot, ‘Into the blue’ (zie afbeelding boven). Het blauw van de titel hoeft niet alleen naar het water te verwijzen, maar kan ook refereren aan l’heure bleue, de korte tijdspanne aan het eind van de nacht en het begin van de dag – die volledige stilte, haast voelbaar, als de nachtdieren hun nesten en holen hebben opgezocht en de dagdieren nog op het punt van ontwaken staan.
Maar evengoed gaat het om een situatie van langere duur en betreft het hier stemmingen en gevoelens die alleen het koppel verstaat. Gerrit Kouwenaar in ‘alles is er’:

(...)
op de grens van een nevel die al
door de zon is verdreven

het licht, alles
is er vanochtend: de werkelijkheid
op de grens van een werkelijkheid

 

Uit: Frans Budé, Het perfecte licht. Uitgeverij Scorpio, Eckelrade 1999

Website Leon Janssen: https://www.leonjanssenart.com


Geen opmerkingen: