Wie het werk van Marianne Aartsen kent, weet van haar liefde voor de middeleeuwen. Romaanse madonna’s, gotische afbeeldingen van engelen en heiligen zijn voor haar halteplaatsen op het reizen door de tijd. Haar litho 'Ronzières', genoemd naar een middeleeuws plaatsje in de Auvergne, bewaart enerzijds de harmonie van de Romaanse Maria met Kind maar is anderzijds volstrekt eigenzinnig in de directe afbeelding van het klassieke gegeven. Aartsens litho is in onstandvastig evenwicht, het fragmentarische karakter wekt door de overlappingen van het hoofd opnieuw een grote nieuwsgierigheid op. Maar ligt die bij de toeschouwer of in de statische beweeglijkheid van het kind? Bij niemand wordt dit aloude thema zo eigen ingevuld als bij deze kunstenaar, inhoudelijk maar zeker ook in de techniek van het lithograferen die Marianne Aartsen perfect beheerst. Eerst brengt zij de voorstelling op een dikke kalksteen aan. Het moet er een uit het Duitse Solenhofen zijn die de talrijke handelingen van invochten en inrollen het beste kan doorstaan, die waterafstotend en tegelijk ook wateropnemend is, die na het schuren en greinen de zuren en gommen heeft opgenomen als hij eindelijk zijn inkt aan het papier afstaat, dat – meestal verschillende malen – met spanning en zorg onder de pers is doorgevoerd. Zo verschijnen de tere klaprozen.
Ook de litho die Aartsen geen titel heeft meegegeven omdat hier alles voor zich spreekt: het diep slapende kind, in windsels gedraaid dat voor eeuwig met de moeder verbonden blijft, ook als het er straks niet meer zal zijn. Er spreekt een groot geheim uit het beeld van warme okers die zij aan de litho meegaf: een ingehouden vorm van sterke deernis. Onbewust doet het denken aan de dichtregels door Eva Gerlach in haar bundel Domicilie vastgelegd:
Waar ga je heen nu het uur is gekomen
dat ik je alleen laat. Wat kan ik je zeggen
Ik kan je leven uit het mijne leggen
maar in mijn lijf laat je je lezen als
patroon, ik ben een maat van je genomen;
de dag dat ik je niets meer vragen zal
komt zolang ik vorm heb niet dichterbij.
Wees helder, open mijn verstand. Troost mij.
Het zijn deze sferen in het werk van Marianne Aartsen die elkaar veelvuldig afwisselen, de herinneringen die haar werk een eigen gezicht geven binnen de domeinen van de beeldende kunst. Steeds opnieuw onderzoekt zij menselijke verlangens en gevoelens door in dialoog te treden met dat wat ongrijpbaar verborgen ligt. Het is het zuivere licht dat zij vindt in stille, verafgelegen tuinen, dat rijst in lobben en zaden, dat telkens opnieuw in haar werk ontwaakt in een welvende rijkdom aan beeld en betekenis.
Om uit het vergankelijke het onvergankelijke te scheppen.
Uit: Frans Budé, Het perfecte licht. Uitgeverij Scorpio, Eckelrade 1999
Afb. boven: 'Drie Gratiën', 1987. Olieverf op paneel, 205x205 cm
Afb. beneden: 'Het ontbijt', 1984. Olieverf op paneel, 30,5x25 cm
Marianne Aartsen: https://www.marianneaartsen.com
Geen opmerkingen:
Een reactie posten