Aldus de schrijver

 

“Hij nam niet de lift, maar de trap. Hij liep langzaam naar beneden, tree na tree, etage na etage, het wit van de muren viel hem op, het groen van de getallen die naast de lift de etages aangaven, het groen van de deuren. Toen stond hij buiten en vielen hem de frisse lucht op, de voetgangers op de stoep, de auto’s op straat, de steigers voor het huis aan de overkant.”

Uit: Bernhard Schlink, Het late leven. Uit het Duits vertaald door Marcel Misset. Uitgeverij Cossee, Amsterdam 2024

Bernhard Schlink: https://nl.wikipedia.org/wiki/Bernhard_Schlink

Marcel Misset: https://www.euregio-lit.eu/nl/projecten/de-euregio-leest/vertalers-2024/marcel-misset
 

Yinni, 'Eeuwig thuis'

 

 Eeuwig thuis
 

’s ochtends in de korte tijd treuzelend in bed
zijn er heel wat overvliegende vliegtuigen te zien
het ene na het andere
met kaarsrechte, zuiver witte condenssporen
beweegt langzaam
weg van mijn raam

zoveel vliegtuigen
vervoeren zoveel mensen
waar willen jullie toch heen?
deze wonderbaarlijke wereld
kent nog zoveel plaatsen
waar jullie naar verlangen
zo gezegend is dat

maar zoals ik
om goede redenen besluit
dit hele leven nergens meer heen te gaan
dus hier zal blijven
waarlijk, deze ik
is ook gezegend

zagen jullie maar
achter mijn lichaam dat ene
glanzende condensspoor
als een slak
gezegend, gelukkig
eeuwig.

 

Yinni

Uit: Levenslijn. Vertaald uit het Chinees door Silvia Marijnissen. Uitgegeven door Poëziecentrum, Gent 2023

Yinni: https://www.made-in-chinafestival.com/poetry-programme/chinese-poetry-in-motion

Silvia Marijnissen: https://www.silviamarijnissen.nl/cv

Aldus de schrijver

 

“In de zitkamer werden de lampen ontstoken en door het open raam hoorde ze haar moeder praten met mevrouw Kalbeck, die op de thee was gekomen en die de gewoonte had te blijven plakken omdat ze thuis niemand had. De lichtgloed op het pad maakte de tuin plotseling eenzamer. Daphne liet zich uit de hangmat glijden, deed haar schoenen aan en vergat haar boeken. Ze liep naar het huis, maar er was iets aan het tijdstip wat haar weerhield, een glimp van geheimzinnigheid die haar tot dusver was ontgaan: ze werd erdoor aangetrokken, over het gazon, voorbij de rotstuin, waar de vijver, die het silhouet van de bomen weerspiegelde, zo diep was geworden als de witte lucht. Het was het langgerekte, stille moment waarop de hagen en border vaag en schemerig werden, maar alles wat ze aandachtig bekeek – een roos, een begonia, een glanzend laurierblad – leek zichzelf met een onzichtbare, kleurige trilling terug te geven aan de dag.”

Uit: Alan Hollinghurst, Kind van een vreemde. Vertaald uit het Engels door Ton Heuvelmans en Edzard Krol. Uitgeverij Prometheus, Amsterdam 2011 

Alan Hollinghurst: https://nl.wikipedia.org/wiki/Alan_Hollinghurst
 

Eqrem Basha, 'Een kloppend hart'

 

 

Een kloppend hart

als je klopt en niemand antwoordt
wees dan niet bezorgd
het betekent niet dat het huis leeg is

het is slechts vermoeidheid
verloren verlangen om de deur te openen

als je roept vanuit de binnenplaats
en er komt niemand aan het raam
wees ook dan niet bezorgd

deze wereld heeft niet langer oor
voor een kloppend hart


Eqrem Basha

Vertaald uit het Albanees door Roel Schuyt. Uit: Hotel Parnassus. Poëzie van dichters uit de hele wereld. De Arbeiderspers, Amsterdam | Antwerpen 2003

Eqrem Basha: https://en.wikipedia.org/wiki/Eqrem_Basha

Roel Schuyt: https://www.roelschuyt.nl/

Aldus de schrijver

 

 

“Toen de trein vaart minderde langs het perron op Knightsbridge, sloeg het meisje haar boek dicht en stond op. Een dikke man met een tulband en een volle baard nam meteen haar plaats in. Een restje warmte van haar dijen en billen moest hij wel voelen. Nog even en dan zou zij op het trottoir boven het station lopen, opgeslokt door de drukke menigte. Die gedachte was bijna veelbelovend. David keek rond naar zijn onbeweeglijke medepassagiers. Die hadden ieder voor zich hun blik op oneindig in de smalle buis die door het duister van de tunnel gleed, bang om elkaar tijdens de kortdurende gemeenschap van het openbaar vervoer aan te raken.
Hij had zich altijd goed gevoeld bij het oppervlakkige ritme van de inwoners van echt grote steden. In de wagon waar hij in zat, waren waarschijnlijk alle wereldgodsdiensten vertegenwoordigd en dat kon ook omdat de passagiers beleefd waren en elkaar verder koud lieten. Geen van hen wist iets over een ander en hun respectievelijke kleding of raciale trekjes zeiden even weinig over hen als de inventaris van de wagon en de reclames boven de raampjes die uitkeken op de kabels en het roet van de tunnelwand.”

Uit: Jens Christian Grøndahl, Dat weet je niet. Vertaald uit het Deens door Annelies van Hees. Uitgeverij Meulenhoff, Amsterdam 2010

Jens Christian Grøndahl: https://nl.wikipedia.org/wiki/Jens_Christian_Grøndahl

Annelies van Hees: http://nl.schwob-books.eu/translator/49/annelies-van-hees

 

Daan Doesborgh: 'Dit is een troostend gedicht'

 

Dit is een troostend gedicht

Dat mag je niet zo zeggen,
omdat het dan niet meer zo is,
maar toch is dit een troostend gedicht.

Je zegt dat we allemaal doodgaan
alsof je dat nog niet wist. Je kan niet
meer ontkennen dat het allemaal
begonnen is. Troost je met dit gedicht.

Stel, je zit in een hooggelegen bunker,
wat je niet zit. Nu niet en dan niet, je
loopt door een straat. Dan denk je ineens
aan een gedicht. Niet dit, iets groots.

Je denkt aan Yeats op zijn eiland. Hoe hij
daar zat, hoe er toen nog voldoende
insecten waren, evening full of the
linnet’s wings, en jij staat in the roadway

en het meer zingt. Wordt er over water
al een oorlog uitgevochten? Hindert niks.
Jij loopt over straat met dit gedicht.
Geen mens kan je iets maken.


Uit: Daan Doesborgh, Moet het zo. Uitgeverij Van Oorschot, Amsterdam 2024

Daan Doesborgh: https://nl.wikipedia.org/wiki/Daan_Doesborgh

Álvaro de Campos (Fernando Pessoa), 'Gedicht van het lied van de hoop'

 

 

Gedicht van het lied van de hoop

Geef mij lelies, lelies,
En rozen eveneens.
Maar heb je geen lelies
Noch rozen als geschenk,
Heb dan althans de wil
Om mij lelies te geven
En eveneens de rozen.
Je wil is mij genoeg,
Als je die hebt, de wil
Om mij lelies te geven
En rozen eveneens,
En ik zal lelies hebben –
De allermooiste lelies –
En ook de mooiste rozen
Zonder iets te krijgen,
Tenzij het geschenk
Dat niets is dan jouw wil
Om mij lelies te geven
En rozen eveneens.

Álvaro de Campos (Fernando Pessoa), De metafysische ingenieur en andere gedichten 1923–1935. Vertaald uit het Portugees door August Willemsen. De Arbeiderspers, Amsterdam-Antwerpen 2007

Álvaro de Campos (Fernando Pessoa): https://nl.wikipedia.org/wiki/Fernando_Pessoa

August Willemsen: https://nl.wikipedia.org/wiki/August_Willemsen

 

Aldus de schrijver

 

 

“Een stroom frisse lucht komt de kamer in, samen met het zachte geroezemoes van de binnenplaats. Het raam staat open. Het is het begin van de herfst. Mijn moeder rilt. Als in een reflex werpt ze een blik op haar horloge, maar vergeet te kijken hoe laat het is. Haar caramelkleurige aktetas hangt zwaar aan haar arm. Ondanks de kou zijn haar haren bij het begin van haar nek en voorhoofd nat van het zweet. Haar schouder kraakt. Haar donkerrode mantelpakje, gekreukt door het zitten op de autostoel, houdt haar warm. De geur van zweet die haar katoenen blouse doorlaat stoort haar. Om haar nek draagt ze een dunne gouden ketting, om haar rechterpols een gouden armband, om de linkerpols een eenvoudig horloge en drie ringen met edelstenen die ze van oma heeft gekregen. Ieder sieraad heeft een precieze herkomst en betekenis. Ze verwisselt ze nooit en doet ze nooit af.”

Uit: Pauline Peyrade, The age of destroying. Uit het Frans vertaald door Kiki Coumans. Uitgeverij Vleugels, Bleiswijk 2023

Pauline Peyrade: https://fr.wikipedia.org/wiki/Pauline_Peyrade
Kiki Coumans: https://nl.wikipedia.org/wiki/Kiki_Coumans

 

De eerste alinea

 

 

“Rechter Adam Kindl stond in het kantoor van de president van de rechtbank, in zijn hand een groene map met het dossier dat hij zojuist in ontvangst had genomen (Strafdossier tegen Karel Kozlík, beschuldigd van moord), en wachtte tot de president klaar was met bellen. Hij had kunnen gaan zitten, maar zitten wekte een dwingende onrust in hem op, dus gaf hij de voorkeur aan staan, of om preciezer te zijn: heen en weer lopen. Af en toe schikte hij onwillekeurig zijn stropdas of streek hij met zijn handen langs de punten van zijn colbert.”

Uit: Ivan Klíma, Rechter tussen twee vuren. Uit het Tsjechisch vertaald door Irma Pieper, Uitg. Wereldbibliotheek, Amsterdam 2024
 

Ivan Klíma: https://nl.wikipedia.org/wiki/Ivan_Klíma

Irma Pieper: https://www.slavischeliteratuur.nl/tslarchief/tsl78/78l.html

Sylvia Plath, 'Schapen in de mist'

 

 

Schapen in de mist

De heuvels stappen weg, het wit in.
Mensen of sterren
Bezien me treurig, ik stel ze teleur.

De trein laat een streep adem achter.
O traag
Roestkleurig paard,

Hoeven, smartelijk gerinkel –
De hele ochtend
Is de ochtend zwarter geworden,

Een bloem in de kou.
Mijn botten zijn vol stilte, de verre
Velden smelten mijn hart.

Ze dreigen
Mij de ingang tot een hemel
Sterrenloos, vaderloos, een donker water.


Uit: Sylvia Plath, Ariel. Tweetalige editie.Vertaald uit het Engels door Anneke Brassinga. De Bezige Bij, Amsterdam 2015

Sylvia Plath: https://nl.wikipedia.org/wiki/Sylvia_Plath

Anneke Brassinga: https://nl.wikipedia.org/wiki/Anneke_Brassinga

Aldus de schrijver

 

 

“Oorlog lijkt me zo onwerkelijk dat ik me moeilijk kan voorstellen dat mijn vader erin meevocht. Ik heb een man gezien bij wie de linkerkant van het gezicht iets anders uitdrukte dan de rechterhelft. Ik weet niet zeker of ik wel van New York houd. Ik zeg niet ‘a is beter dan b’ maar ‘ik verkies a boven b’. Ik ben altijd aan het vergelijken. Als ik terugkeer van een reis, is het beste moment niet het betreden van de luchthaven en ook niet de thuiskomst, maar de taxirit daartussen: het is nog reizen, maar niet meer helemaal. Ik zing vals, dus ik zing niet. Omdat ik grappig ben, denken de mensen dat ik gelukkig ben. Ik hoop dat ik nooit een oor vind in een weiland. Ik houd niet méér van woorden dan van een hamer of een schroef. Ik ken de groene jongens niet. In Engelstalige landen lees ik sale op winkelramen als het Franse woord voor ‘vuil’. Ik kan niet slapen naast iemand die snurkt, zwaar ademt, niet stilligt en de lakens naar zich toe trekt. Ik kan slapen in omhelzing met iemand die stilligt. Ik had het idee voor een Droommuseum.”

Uit: Éduard Levé, Zelfportret. Vertaald uit het Frans door Katrien Vandenberghe. Uitgeverij Koppernik, Amsterdam 2024

Édouard Levé: https://en.wikipedia.org/wiki/%C3%89douard_Lev%C3%A9

Katrien Vandenberghe: https://www.koppernik.nl/vertalers/katrien-vandenberghe/

 

Charles Mungoshi, 'Zittend op het balkon'

 

Zittend op het balkon

Zittend op het balkon
spelend met een biertje
dat ik kocht
terwijl ik totaal geen zin in drinken had
zie ik een jongetje
porrend en zoekend
in een vuilnisbelt:
zoekend naar een toekomst?
De sterren zeggen, vrees ik,
dat jouw weg naar een ander
balkon leidt, precies als het mijne:
waar je zult zitten
spelend met een biertje dat je kocht
terwijl je totaal geen zin in drinken had.

Charles Mungoshi

Uit: Hotel Parnassus. Poëzie van dichters uit de hele wereld. Mungoshi’s gedicht is uit het Engels vertaald door Jabik Veenbaas. De Arbeiderspers / Amsterdam / Antwerpen 2006

Charles Mungoshi: https://en.wikipedia.org/wiki/Charles_Mungoshi

Jabik Veenbaas: https://nl.wikipedia.org/wiki/Jabik_Veenbaas
 

Hans Sleutelaar, 'Nu de verse bloemen...'

 

 

Nu de verse bloemen zijn gelegd,
de verwaaide woorden zijn gezegd,
de oorlogsdoden weer geteld,
de eretekens opgespeld –
nu staan de mensen op het plein
zwijgend met elkaar alleen te zijn.
Duizendkoppig staart de enkeling
in het graf van de herinnering.
De wind verstrooit een zwak gerucht
– als van een menigte die zucht.


Uit: Hans Sleutelaar, Vermiste stad: Rotterdamse kwatrijnen. Uitgeverij De Bezige Bij, Amsterdam 2004

Hans Sleutelaar overleed op 25 juni 2020

Over de dichter: https://nl.wikipedia.org/wiki/Hans_Sleutelaar

Quote van een schrijver

 

 

“Voor de totstandkoming van een goed boek is de gum vaak belangrijker dan het potlood.”

Gottfried Benn 

https://nl.wikipedia.org/wiki/Gottfried_Benn

 

Aldus de schrijver

 

“Het loopt tegen de herfst en als de groep aan de voet van de berg Úlfarsfell is aangekomen, valt Gísli van zijn paard, te dronken om in het zadel te blijven. Het is warm, de zon bestrijkt de halve hemel. De reisgenoten proberen Gísli tevergeefs uit zijn alcoholcoma te wekken, geven het ten slotte op en rijden verder, terwijl overgrootvader wordt opgedragen achter te blijven en voor de man te zorgen, hem uit de coma te wekken en thuis te brengen. De groep is echter amper uit het zicht verdwenen als Gísli overeind komt, weliswaar dronken, maar nauwelijks meer dan boven zijn theewater. Hij haalt een heupflacon uit zijn binnenzak en reikt die overgrootvader aan. Die mensen, zegt hij en hij knikt met zijn hoofd naar zijn reisgenoten, hebben geen ambitie, ze durven amper te leven, maar ik vermoed dat het jou anders zal vergaan. Drink!
 Op de terugweg houden ze halt bij twee boerderijen en de reis eindigt in hotel Ísland als de roes alle gewoonlijke remmingen tussen twee volwassenen heeft weggenomen en overgrootvader over zijn jeugd vertelt.”

Uit: Jón Kalman Stefánsson, Het geknetter in de sterren. Vertaald uit het IJslands door Marcel Otten. Uitgeverij Ambo | Anthos, Amsterdam 2021
 

Jón Kalman Stefánsson: https://en.wikipedia.org/wiki/Jón_Kalman_Stefánsson

Marcel Otten: https://www.uitgeverijoevers.nl/vertalers/marcel-otten/

Cesare Pavese, 'Ik zal over het Piazza di Spagna lopen'

 

Ik zal over het Piazza di Spagna lopen

De hemel zal helder zijn.
De straten zullen zich openen
naar heuvels met dennen en stenen.
Het tumult van de straten
zal die stille lucht niet beroeren.
De bloemen die door de fonteinen
met kleuren worden besproeid,
knipogen als vrouwen
die plezier hebben. De trap
de terrassen de zwaluwen
zullen zingen in de zon.
Die straat zal zich openen,
de stenen zullen zingen,
het kloppend hart springt op
als het water in de fonteinen –
en dit zal de stem zijn
die jouw trap beklimt.
De ramen ruiken de geur
van de steen en de lucht
in de ochtend. Een deur gaat open.
Het tumult van de straten
zal het tumult zijn van het hart
in het verdwaalde licht.

Jij zal het zijn – stil en helder.

28 maart 1950

Uit: Cesare Pavese, De dood zal komen en jouw ogen hebben. Vertaling uit het Italiaans en nawoord: Willem van Toorn en Pietha de Voogd

Cesare Pavese: https://nl.wikipedia.org/wiki/Cesare_Pavese

Willem van Toorn: https://nl.wikipedia.org/wiki/Willem_van_Toorn

Pietha de Voogd: https://literairvertalen.org/vertalersbestand/pietha_de_voogd

 

Aldus de schrijver

 

 

“Nu ben ik de bossen ingetrokken.
Niet dat ik beledigd of bijzonder gekwetst ben door de slechtheid van de mensen; maar als de bossen niet naar mij komen, moet ik naar hen toe gaan. Zo is dat.
Deze keer ben ik er niet als slaaf of zwerver op uit getrokken. Ik ben bemiddeld en overvoed, ben suf van succes en van geluk, begrijp je? Ik verliet de wereld zoals een sultan zijn vette eten, zijn harem en de bloemen achterlaat en het boetekleed aantrekt.”


Uit: Knut Hamsun, De laatste vreugde. Vertaald uit het Noors door Sofie Maertens en Michiel Vanhee. Uitgeverij Oevers, Zaandam 2024

Knut Hamsun: https://nl.wikipedia.org/wiki/Knut_Hamsun

Over de vertalers: http://www.odyssee-reisgidsen.nl/auteur/sofie-maertens

Bernke Klein Zandvoort, 'Ik kon voor het eerst...'

 

 

Ik kon voor het eerst de stad niet meer aankijken
het was avond en kou drukte schouders naar de grond
een man liet op een afstand waar je niets van zeggen kon
zijn handen over mijn lichaam gaan

de mensen moesten naast de stoep lopen
ze hadden gezichten waar de wind in was geveegd
de geur van platgetreden straten
gepofte kastanjes, uitlaatgas
gestapeld in mijn neus

er is nog heel veel liefde in de warenhuizen

warme lucht door roosters omhoog geblazen
een opwaaiende jas, een openslaande deur

ik ben zes en sta met een plaatje genaaid in mijn zwempak
te treuzelen aan de kant
en denk: warmte komt met vlagen

ik vraag me af wat ik precies verloren ben
waarom ik steeds achterom kijk
goed vermomde tic

iets dat ik ook wel bij mezelf zoeken mag

 

Uit: Bernke Klein Zandvoort, Uitzicht is een afstand die zich omkeert. Uitgeverij Querido, Amsterdam 2013 

Bernke Klein Zandvoort: https://nl.wikipedia.org/wiki/Bernke_Klein_Zandvoort

Anne Michaels, 'Er is geen stad die niet droomt'

 

 

Er is geen stad die niet droomt

Er is geen stad die niet droomt
vanuit haar funderingen. Het verdwenen meer
dat wegschrompelt in de handen van steenbakkers,
de bodem van de ravijn waarop gebroken licht ligt
met de herinnering aan rivieren. Alle winters
opgeslagen in die geologische
tuin. Dinosaurussen slapen in de metro
onder Bloor and Shaw, een bed van botten
onder het ratelende spoor. De storm
die de stad verlichtte met de voltage
van de lente, toen we achttien waren
op deze schone aarde. De veerdienst in de regen,
natte wind schetterend met bruiloftsmuziek en
alles dat zingt in de koolstof van steen en been
als een pagina liefde, door wind
uit een hand geblazen, ongelezen.

Uit: Anne Michaels, Nachtkleur. Gedichten 1986-1999. Vertaald uit het Engels door Peter Nijmeijer. De Bezige Bij, Amsterdam 2002

Anne Michaels: https://nl.wikipedia.org/wiki/Anne_Michaels

Peter Nijmeijer: https://www.poetryinternational.com/en/poets-poems/article/104-28177_Peter-Nijmeijer-1947-2016

Boekpresentatie Frans Budé

 

 

Vrijdag 4 oktober 2024 vindt de boekpresentatie plaats van de nieuwe dichtbundel van Frans Budé, getiteld Te midden van alles (uitgeverij Meulenhoff).
 
De dichtbundel van Budé is een gevarieerd poëtisch verslag over reizen in ruimte en tijd. De dichter probeert een verborgen werkelijkheid te ontdekken die aan het dagelijkse leven ontstijgt. Met groot inlevingsvermogen toont hij zijn fascinatie voor beeldende kunst en muziek, laat hij de doden spreken en geeft hij zich over aan de schoonheid van de natuur.

Poëzie die borrelt van vitaliteit en zeggingskracht.
 
Jan van Eyck Academie, Academieplein 1, Maastricht
Vrijdag 4 oktober 2024. Aanvang 16:00 uur
 
Inleiding: filosoof, dichter/schrijver Govert Derix
Muzikale bijdrage: Karlien Opsteeg, viool
 
De boekverkoop is in handen van Boekhandel De Tribune
Na afloop van de presentatie is er een drankje